Menu Close

Εξειδίκευση στην Παιδοκαρδιολογία

ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ

Καθορισμός της εξειδίκευσης στην Παιδοκαρδιολογία

  1. Καθορίζεται ως ειδικότερος τομέας εξειδίκευσης της Παιδιατρικής η Παιδοκαρδιολογία (ή Παιδιατρική Καρδιολογία) με γνωστικό αντικείμενο την πρόληψη, διάγνωση και αντιμετώπιση νεογνών, βρεφών, παιδιών και εφήβων με συγγενή ή επίκτητη καρδιοπάθεια ή με συστηματικό νόσημα, στο οποίο συμμετέχει η καρδιά και το κυκλοφορικό σύστημα γενικά.
  2. Καθορίζονται ως φορείς άσκησης της Παιδοκαρδιολογίας οι Παιδοκαρδιολογικές Κλινικές ή Τμήματα του Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής, καθώς και Παιδοκαρδιολογικές Μονάδες, που εντάσσονται σε Παιδιατρικές Κλινικές ή Τμήματα Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥΟι Παιδοκαρδιολογικές Κλινικές ή Τμήματα Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής αποτελούν φορείς άσκησης της Παιδοκαρδιολογίας. Οι Παιδοκαρδιολογικές Μονάδες μπορούν να ασκούν Παιδοκαρδιολογικές δραστηριότητες είτε στο σύνολό τους είτε σε μέρος αυτών.

Εκπαιδευτικό αντικείμενο

Το εκπαιδευτικό αντικείμενο της εξειδίκευσης στην Παιδοκαρδιολογία, στο οποίο θα εξειδικεύονται Παιδίατροι ή Καρδιολόγοι, είναι το ακόλουθο:

  1. Οι παντός είδους και κάθε βαρύτητας συγγενείς καρδιοπάθειες, μεμονωμένες ή σε συνδυασμό με άλλες συγγενείς ανωμαλίες ή στο πλαίσιο συνδρόμων ή χρωματοσωμικών ανωμαλιών.
  2. Οι παντός είδους και κάθε βαρύτητας επίκτητες καρδιοπάθειες της νεογνικής, βρεφικής, παιδικής και εφηβικής ηλικίας.
  3. Οι κάθε είδους και βαρύτητας αρρυθμίες (διαταραχές του καρδιακού ρυθμού) στις ως άνω ηλικίες.
  4. Οι καρδιολογικές επιπλοκές των ανωτέρω καρδιοπαθειών και όλων των παθήσεων γενικώς.
  5. Η συντηρητική, φαρμακευτική και επεμβατική θεραπεία των καρδιολογικών προβλημάτων, η χειρουργική αντιμετώπισή τους και η μετεγχειρητική παρακολούθηση των ανωτέρω ασθενών.
  6. Η πρόληψη καρδιακών προβλημάτων και παθήσεων από την παιδική ηλικία, καθώς και ο καρδιολογικός έλεγχος αθλουμένων παιδιών και εφήβων. 
  7. Η απόκτηση ικανότητας και αυτόνομης επάρκειας ως προς τις καρδιολογικές διαγνωστικές μεθόδους: κλινική διάγνωση, ηλεκτροκαρδιο-γραφία κοινή και κατά Holter, δοκιμασία κόπωσης, υπερηχοκαρδιογραφία (διαθωρακική και διοισοφάγειος), εκπαίδευση σε τεχνικές, όπως δοκιμασία ανάκλισης κλπ, να έχει βασικές γνώσεις στην ερμηνεία αξονικής και μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς και να έχει συμμετάσχει σε διαγνωστικούς και επεμβατικούς καθετηριασμούς καρδιάς.
  8. Η ένταξη στην παρακολούθηση και στις διαδικασίες αξιολόγησης και αντιμετώπισης ενηλίκων με Συγγενείς Καρδιοπάθειες.

Για την απόκτηση των ανωτέρω δεξιοτήτων σημαντικές είναι γνώσεις από την εμβρυολογία, ανατομία, φυσιολογία της καρδιάς, φυσιοπαθολογία των αρρυθμιών, των καρδιοπαθειών, των διακαθετηριακών και καρδιοχειρουργικών επεμβάσεων, την ειδική κλινική φαρμακολογία και γνώσεις σχετικές με τις επίκτητες καρδιοπάθειες.

Χρόνος και τρόπος εξειδίκευσης

Ο χρόνος εκπαίδευσης για την απόκτηση της εξειδίκευσης στην Παιδοκαρδιολογία είναι ως ακολούθως:

Α. Για τον Παιδίατρο

Μετά τη λήψη του τίτλου ειδικότητας Παιδιατρικής, τρία (3) έτη εκπαίδευσης, ως εξής:

  1. Tριάντα (30) μήνες εκπαίδευση σε Παιδοκαρδιολογική Κλινική ή Τμήμα Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής ή σε Παιδοκαρδιολογική Μονάδα ενταγμένη σε Παιδιατρική Κλινική ή Τμήμα Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής, στην οποία ασκείται η Παιδοκαρδιολογία.  
  2. Τρείς (3) μήνες εκπαίδευση σε Καρδιοχειρουργική Κλινική Παίδων με κάλυψη των αντίστοιχων περιστατικών στην Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας σε Τμήμα του Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής και
  3. Τρείς (3) μήνες εκπαίδευση σε Συγγενείς Καρδιοπάθειες Ενηλίκων.

B. Για τον Καρδιολόγο

Μετά τη λήψη του τίτλου ειδικότητας, δύο (2) έτη εκπαίδευσης, ως εξής:

  1. Δεκαπέντε (15) μήνες εκπαίδευση σε Παιδοκαρδιολογική Κλινική ή Τμήμα του Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής ή σε Παιδοκαρδιολογική Μονάδα ενταγμένη σε Παιδιατρική Κλινική ή Τμήμα του Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής, στην οποία ασκείται η Παιδοκαρδιολογία. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να παρακολουθεί τις δραστηριότητες κέντρου Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων για δύο (2) ημέρες μηνιαίως.
  2. Εξι (6) μήνες υποχρεωτική ένταξη σε Νεογνολογικό Τμήμα που νοσηλεύει νεογνά με συγγενείς καρδιοπάθειες.
  3. Τρείς (3) μήνες εκπαίδευση σε Καρδιοχειρουργική Κλινική ή Τμήμα Πανεπιστημίου ή του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής και Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας (Παιδοκαρδιολογικής-Παιδοκαρδιοχειρουρ-γικής), με συμμετοχή στις εφημερίες της Καρδιοχειρουργικής Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας,

Logbook εξειδικευομένων

Ο εξειδικευόμενος στην Παιδοκαρδιολογία θα πρέπει να εκπαιδευτεί και να διενεργήσει ως πρώτος χειριστής έναν ελάχιστο αριθμό εξετάσεων, ο οποίος θα καταγράφεται στο «ημερολόγιο δραστηριοτήτων εκπαίδευσης» (logbook). Συγκεκριμένα: 

  1. Διαθωρακικές υπερηχογραφικές μελέτες: 500.
  2. Διοισοφάγεια υπερηχογραφήματα: 50.
  3. Καρδιακοί καθετηριασμοί: Συμμετοχή σε τουλάχιστον 80 καθετηριασμούς και διαφραγματοστομίες, εκ των οποίων σε 20 να είναι ο πρώτος χειριστής.
  4. Δοκιμασίες κόπωσης – εργοσπιρομετρία: 30.
  5. Holter ρυθμού: 50.
  6. Ενδομήτριες υπερηχοκαρδιογραφικές μελέτες: 20. 
  7. Συμμετοχή σε ηλεκτροφυσιολογικές μελέτες και τοποθέτηση βηματοδότη – απινιδωτών: 10.
  8. Καρδιακές ανατάξεις με απινίδωση: 5. 
  9. Αξιολόγηση μαγνητικών / αξονικών τομογραφιών καρδιάς: 50. 
  10. Παρακολούθηση του Εκπαιδευτικού – Επιστημονικού Προγράμματος – σειρά θεωρητικών μαθημάτων του Κέντρου Εκπαίδευσης. 

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης, οι εκπαιδευόμενοι θα πρέπει να συμμετέχουν στο εφημεριακό πρόγραμμα του Τμήματος με εφεδρική υποστήριξη από Παιδοκαρδιολόγο του Τμήματος, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να αποκτήσουν επαρκή πείρα στα επείγοντα περιστατικά.

Κατά τη διάρκεια της εξειδίκευσης θα γίνεται αξιολόγηση των ιατρικών πράξεων που πραγματοποιούνται, και των δεξιοτήτων που αποκτούνται από τους εκπαιδευόμενους, όπως έχουν οριστεί ανωτέρω και καταγράφονται στο logbook.

Απαραίτητος είναι ο ετήσιος έλεγχος τήρησης των προαπαιτούμενων.  Θα μπορεί να προβλέπεται και περιοδική ετήσια γραπτή ή προφορική εξέταση – αξιολόγηση. Στοιχείο της εκπαίδευσης είναι η απαραίτητη συμμετοχή στις εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές δραστηριότητες του Κέντρου.

Το logbook θα περιλαμβάνει τον αριθμό μητρώου, την ηλικία και το σωματικό βάρος του ασθενούς, τη διάγνωση και την ημερομηνία εξέτασης- επέμβασης. Ο εκπαιδευόμενος θα πρέπει να καταθέσει παράλληλα τις εκθέσεις των αντίστοιχων εξετάσεων, που πραγματοποίησε και υπαγόρευσε, με καλυμμένο το όνομα του ασθενούς.

Κέντρα εκπαίδευσης στην Παιδοκαρδιολογία

Α. Κέντρα Πλήρους Εκπαίδευσης

Το “Κέντρο Πλήρους Εκπαίδευσης” μπορεί να είναι Τμήμα ή Μονάδα Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής Κλινικής ή Παιδοκαρδιολογικό Τμήμα σε Μονάδα του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής. Νοσοκομειακές δομές αποκτούν τον τίτλο “Κέντρο Πλήρους Εκπαίδευσης” μετά από κατάθεση πλήρους περιγραφής των δραστηριοτήτων του Κέντρου και του Προγράμματος Εξειδίκευσης στο ΚΕΣΥ και το Υπουργείο Υγείας, τα οποία πραγματοποιούν έλεγχο, αναγνώριση και πιστοποίηση του Κέντρου. 

Ο υπεύθυνος του Κέντρου πρέπει να κατέχει τον τίτλο του Παιδοκαρδιολόγου, να έχει τουλάχιστον δεκαετή πείρα στην Παιδοκαρδιολογία και να διαθέτει διδακτική εμπειρία και ερευνητικό έργο. Οι εκπαιδευτές του Κέντρου πρέπει να έχουν τουλάχιστον πενταετή πείρα στην Παιδοκαρδιολογία, με σχετική διδακτική και ερευνητική εμπειρία.

Για να πιστοποιείται ένα Κέντρο ως Κέντρο Πλήρους Εκπαίδευσης πρέπει να περιλαμβάνει τις παρακάτω προϋποθέσεις:

1. Να καλύπτει όλες τις ακόλουθες υποχρεωτικές ενότητες:

  • Στη νοσοκομειακή δομή να υπάρχει δυνατότητα νοσηλείας ασθενών με συγγενείς καρδιοπάθειες και καθορισμένες Παιδοκαρδιολογικές κλίνες σε Τμήμα και Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Παιδιών.
  • Να υπάρχει διαθέσιμο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο με κατάλληλη υποδομή για καθετηριασμούς νεογνών και παιδιών. 
  • Να διαθέτει εξωτερικά ιατρεία για όλες τις απαραίτητες διαγνωστικές αξιολογήσεις (απεικόνιση, καρδιοαναπνευστική κόπωση κλπ), όπως αναφέρθηκαν ανωτέρω. Στο ειδικό Παιδοκαρδιολογικό Εξωτερικό Ιατρείο πρέπει να εξετάζονται τουλάχιστον 3000 παιδιά ετησίως. 
  • Το Τμήμα να παρέχει 24ωρη κάλυψη για παιδοκαρδιολογικά περιστατικά.

2. Να έχει στην οργανική του δύναμη τρεις (3) τουλάχιστον εξειδικευμένους Παιδοκαρδιολόγους, εκ των οποίων ο ένας να έχει τουλάχιστον δεκαετή και οι δύο πενταετή πείρα στην Παιδοκαρδιολογία.

3. Να διαθέτει εκπαιδευτικό και επιστημονικό πρόγραμμα στην Παιδοκαρδιολογία.

4. Να έχει διασύνδεση και συνεργασία με άλλες συναφείς ειδικότητες, κατά προτίμηση μέσα στα πλαίσια του ίδιου νοσηλευτικού ιδρύματος: Νεογνολόγους, Παιδοεντατικολόγους, Παιδοκαρδιοχειρουργούς, Παιδοαναισθησιολόγους, Παιδοενδοκρινολόγους, Παιδονεφρολόγους, Διαιτολόγους, Ψυχολόγους, Κοινωνικούς Λειτουργούς κλπ.

Ο συνολικός αριθμός εξειδικευομένων στα Κέντρα Πλήρους Εκπαίδευσης προτείνεται να είναι συνολικά δύο (2).

Β. Κέντρα Μερικής Εκπαίδευσης

Για να πιστοποιείται ένα Κέντρο ως “Κέντρο Μερικής Εκπαίδευσης”, πρέπει να περιλαμβάνει τις παρακάτω προϋποθέσεις:

  1. Να διαθέτει τουλάχιστον έναν εκπαιδευτή με τουλάχιστον πενταετή πείρα στην υποειδικότητα, κλινική και διδακτική πείρα στην Παιδοκαρδιολογία, ο οποίος εργάζεται σε Παιδιατρική Πανεπιστημιακή Κλινική ή Μονάδα ή σε Παιδιατρική Κλινική ή Μονάδα του ΕΣΥ ή άλλης κοινωφελούς νοσοκομειακής δομής, όπου νοσηλεύονται Παιδοκαρδιολογικά περιστατικά.
  2. Να λειτουργεί Παιδοκαρδιολογικό εξωτερικό ιατρείο, στο οποίο να εξετάζονται τουλάχιστον 1000 παιδιά ετησίως. 
  3. Να διαθέτει εκπαιδευτικό και επιστημονικό πρόγραμμα στην Παιδοκαρδιολογία.

Ο συνολικός αριθμός εξειδικευομένων σε κάθε Κέντρο Μερικής Εκπαίδευσης δεν πρέπει να υπερβαίνει τον ένα (1) ανά έτος. 

Τα Κέντρα Πλήρους ή Μερικής Εκπαίδευσης επαναξιολογούνται ανά πενταετία.

Προϋποθέσεις και τρόπος απονομής του τίτλου εξειδίκευσης Παιδοκαρδιολογίας

Οι προϋποθέσεις απονομής του τίτλου εξειδίκευσης είναι:

  1. Χρόνος εξειδίκευσης στην Παιδοκαρδιολογία: τρία (3) έτη για τους Παιδιάτρους και δύο (2) έτη για τους Καρδιολόγους. 
  2. Κατάθεση του ημερολογίου δραστηριοτήτων εξειδικευομένου (logbook), όπου θα πιστοποιείται ότι ο εξειδικευόμενος έχει εκπαιδευτεί στον προβλεπόμενο αριθμό ιατρικών εξετάσεων και πράξεων.
  3. Βεβαίωση ολοκλήρωσης της εξειδίκευσης από τον υπεύθυνο του Κέντρου, στην οποία φαίνεται ότι ο εξειδικευόμενος συμπλήρωσε τον απαιτούμενο χρόνο εξειδίκευσης και ότι απέκτησε τις γνώσεις που είναι απαραίτητες για την άσκηση της εξειδίκευσης.
  4. Για την απόκτηση του τίτλου της εξειδίκευσης στην Παιδοκαρδιολογία απαιτείται επιτυχής συμμετοχή στις εξετάσεις υποειδικότητας. 

Το ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικής Καρδιολογίας

Αθήνα, 13/04/2021